Azərbaycan-Almaniya əlaqələrində yeni inkişaf mərhələsi

Almaniya Azərbaycanın Avropada ən vacib siyasi-iqtisadi tərəfdaşlarından biridir, eyni zamanda, Avropa İttifaqının “Şərq Tərəfdaşlığı” təşəbbüsünün fəal müdafiəçisidir.

İkitərəfli və çoxtərəfli formatlarda inkişaf edən Azərbaycan-Almaniya münasibətləri, eləcə də hökumət nümayəndə heyətlərinin yüksək səviyyəsi qarşılıqlı səfərləri sayəsində daha da möhkəmlənib, son illərdə siyasi-iqtisadi, humanitar, mədəni sahələrdə ən yüksək səviyyəyə çatıbdır. Prezident İlham Əliyev indiyə qədər Almaniyaya ümumilikdə 16 səfər edib. Almaniyadan isə dövlət və hökumət başçı səviyyəsində səfərlər baş tutub.

Dövlətimizin başçısının Münxen Təhlükəsizlik Konfranslarında iştirakı, Almaniyanın dövlət və hökumət rəhbərləri, eləcə də nüfuzlu siyasi xadimləri ilə görüşləri Azərbaycan-Almaniya əlaqələrini yeni mərhələyə yüksəldib.

Avropa İttifaqının lokomotivi hesab edilən Almaniya Azərbaycanı Cənubi Qafqazda vacib tərəfdaş kimi qəbul edir, ölkəmizin regionda lider mövqeyini və Avropanın enerji təhlükəsizliyindəki rolunu yüksək qiymətləndirir.

Almaniya Federativ Respublikasının Prezidenti Frank-Valter Ştaynmayerin aprelin 2-də Azərbaycana səfəri və Prezident İlham Əliyevlə işgüzar görüşləri, aparılan faydalı müzakirələr ikitərəfli münasibətlərin perspektivləri baxımından önəmli hesab edilə bilər. Cənab Prezident də Almaniya Prezidentinin Azərbaycana birinci rəsmi səfərinin ölkələrimizi bir-birinə daha yaxın edəcəyi ilə bağlı əminliyini qeyd etdi.

Səfər çərçivəsində Prezidentlər bir çox mühüm mesajlar verməklə yaxın əməkdaşlıq niyyətlərini bəyan etdilər. Mətbuata verilən bəyanatlarda, eləcə də jurnalistlərin suallarının cavablandırılması zamanı ikitərəfli münasibətlərdəki aktual məsələlərə toxunuldu.

Prezident İlham Əliyev Azərbaycanla Ermənistan arasında aparılan sülhyaratma prosesi barədə ölkəmizin prinsipial mövqeyini, sülhə sadiqliyini bir daha nəzərə çatdıraraq Ermənistanın imitasiyalarla məşğul olmasını, saxta sülh bəyanatlarını ifşa etdi. Bəyanatda vurğulandığı kimi İrəvan tərəfindən verilən mesajlar, səsləndirilən absurd iddialar sülh prosesi ilə bağlı beynəlxalq ictimaiyyətdə yanlış təsəvvürlər formalaşdırır.
Dövlətimizin başçısının bu ədalətli mövqeyini dəstəkləyən Frank-Valter Ştaynmayer də “Fikrimcə, onlar Azərbaycanla Ermənistan arasında davamlı sülhün əldə olunmasında maneəyə çevrilməməlidir. Çox önəmli qətiyyət var, vacib an yetişib, onun ritmini itirmək məsuliyyətsizlik olardı” fikri də rəsmi İrəvanı məsuliyyətli olmağa çağırış kimi qiymətləndirilə bilər.

Almaniya Prezidenti, eyni zamanda, mətbuata verdiyi bəyanatda və digər açıqlamalarında Avropa İttifaqı və bölgə üçün Azərbaycanın mühüm tərəfdaş olduğunu bildirdi. Vurğulandığı kimi Azərbaycan Almaniyanın enerji təminatında mühüm rol oynayır, neft ixracı sayəsində Almaniyanın enerji-yanacaq təhlükəsizliyi təmin edilir, həmçinin, qaz tədarükü ilə bağlı möhkəm əməkdaşlıq sütunları qurulub.

SOCAR və Almaniyanın “Uniper” şirkəti uzunmüddətli qaz tədarükü haqqında müqavilə imzalayıb. Enerji sahəsində əməkdaşlığın ən mühüm şaxəsi kimi Azərbaycan Cənub Qaz Dəhlizi vasitəsilə təbii qazı Avropa İttifaqı ölkələrindən biri olan Almaniyaya çatdırır. Rəsmi Berlin ölkəmizin yürütdüyü enerji siyasətini və qaz təminatında oynadığı mühüm rolu yüksək dəyərləndirərək ölkəmizi etibarlı və sadiq təchizatçı adlandırır.

İki ölkə arasında iqtisadi əlaqələrin dinamikası da xeyli güclüdür. Azərbaycan və Almaniya arasında bağlanan gəlirlərə və əmlaka görə vergilərə münasibətdə ikiqat vergitutmanın aradan qaldırılması haqqında əməkdaşlıq sənədinin imzalanması, Ticarət və İnvestisiyalar üzrə Almaniya-Azərbaycan Yüksək Səviyyəli İşçi Qrupunun təsis edilməsi, Alman-Azərbaycan Xarici Ticarət Palatasının açılması iqtisadi əlaqələrin inkişafına təkan verib.

Hazırda Azərbaycanın xarici ticarət tərəfdaşları arasında altıncı yerdə qərarlaşan Almaniya ilə ticarət dövriyyəsi durmadan artır. Almaniyanın Cənubi Qafqaz ölkələri ilə ticarət dövriyyəsində Azərbaycanın payı təxminən 70 faizə bərabərdir. 2024-cü ildə iki ölkə arasında qarşılıqlı ticarət dövriyyəsinin həcmi 1,6 milyard dolları ötüb və dövriyyənin daha da böyüməsi üçün güclü resurs bazası var.

Prezident İlham Əliyevin bəyan etdiyi kimi 2025-ci ilin yanvar-fevral aylarında ticarət dövriyyəmiz təxminən üç dəfə artıb və buna neft ixracı daha çox təsir göstərib. Gələcək illərdə ticarət dövriyyəsinin şaxələndirilməsi ilə bağlı daha fəal addımlar atılması nəzərdə tutulur. Azərbaycanda qeydiyyatdan keçmiş 240-a yaxın alman şirkəti bu prosesdə töhfə verici rol oynayır və qarşılıqlı ticarətin və investisiyaların təşviqinə müsbət təsirlərinin artacağı istisna deyil. O cümlədən, alman şirkətləri işğaldan azad edilmiş ərazilərdə aparılan bərpa-quruculuq işlərində və investisiya layihələrində iştirakı real görünür.

Almaniya Azərbaycanın müəllifi olduğu mühüm nəqliyyat-logistika layihələrinə də böyük maraq göstərir, Orta Dəhlizdə yer almaq niyyətini gizlətmir. Prezident Frank-Valter Ştaynmayerin bildirdiyi kimi, Azərbaycan inkişaf edərək mühüm strateji məkana çevrilib və ölkəmizin coğrafi mövqeyi olduqca əlverişlidir, vacib ticarət yollarının, logistikaların kəsişdiyi məkandır.

Almaniya böyük bir coğrafiyalarda ticarət-logistika qovşaqlarında yer almaqla Mərkəzi Asiya, Uzaq Şərq, Cənub-Qərbi Asiya və Çinlə nəqliyyat magistrallarında bağlantılarını genişləndirir. Həmin trans-nəqliyyat şəbəkələrini birləşdirən Orta Dəhliz də Almaniya üçün ən etibarlı nəqliyyat arteriyası deməkdir. Hazırda Orta Dəhlizdə əsas geosiyasi mövqeyə malik olan Azərbaycan böyük bir hab formalaşdırır. Rəsmi Berlin müasir fraqmentasiyalar fonunda bu dəhlizə qoşulmaqda maraqlıdır və Ştaynmayerin də söylədiyi kimi hazırkı reallığı qiymətləndirmək niyyətindədir.

Almaniyanın Trans-Xəzər dəhlizində yer alması isə Azərbaycan-Almaniya iqtisadi-ticari bağlantılarını daha da gücləndirəcək, eyni zamanda, gələcəkdə Orta Dəhlizin son nöqtələrindən biri olan Zəngəzur-Naxçıvan xəttinin də reallaşmasını təmin edəcək.

Beləliklə, Frank-Valter Ştaynmayerin ölkəmizə səfəri Azərbaycan-Almaniya etibarlı tərəfdaşlığının hərtərəfli və yüksələn xətlə inkişafının əyani göstəricisidir. Bu səfər bütün sahələr üzrə, ələlxüsus da iqtisadiyyatın bir çox bölmələrində əməkdaşlığın daha yüksək səviyyəyə qaldırılmasına əhəmiyyətli təkan verəcək, gələcək inkişaf üçün böyük perspektivlər açacaqdır.

Ramid Namazov,

Milli Məclisin deputatı