Mədə xərçənginin SƏBƏBLƏRİ
"Helicobacter pylori bakteriyası sağlamlıq üçün ən təhlükəli bakteriyalardan biridir".
Redaktor.az "izvestiya"ya istinadla xəbər verir ki, bunu rusiyalı onkoloq Beslan Balkarov deyib.
Onun sözlərinə görə, mədə xərçəngi kişilərin təxminən 58%, qadınların 42% -də aşkar edilir. Onun əsas təhlükəsi ilkin mərhələlərdə inkişafın asimptomatik, latent dövründədir, ona görə də mədə xərçənginin əsas səbəblərini ayırd etmək və bilmək vacibdir.
İlk növbədə, həkim genetik meyl haqqında xəbərdarlıq edib - yaxın qohumlarda (baba-baba, valideynlər) xəstəliyin olması. O, mədə xərçəngi ilə birbaşa və ya dolayısı ilə əlaqəli bir neçə irsi patologiyanın adını çəkib - CDH1 genindəki mutasiya nəticəsində inkişaf edən və həyat boyu xəstəliyin inkişaf riskini 80% -ə qədər artıran diffuz mədə xərçəngi; polipsiz kolorektal xərçəng (HNPCC) MLH1 və ya MSH2 genlərinin mutasiyası nəticəsində inkişaf edir və mədə xərçənginin inkişafında əsas amillərdən biridir; proksimal mədə polipozu (mədədə çoxlu poliplər) APC genindəki mutasiyalar səbəbindən baş verir və mədə xərçənginin inkişaf riskini artırır:
"Helicobacter pylori bakteriyası mədənin pilorusunda yaşayan ən təhlükəli bakteriyalardan biridir. Təhlükəlidir, çünki mədənin aqressiv turşu mühitində yüksək sağ qalma sürəti nümayiş etdirir, onun selikli qişasını davamlı olaraq zədələyir. Mədədə bakteriyaların həyati fəaliyyəti nəticəsində ilk növbədə “adi” mədə-bağırsaq xəstəliklərinə, sonra isə mədə xərçənginə səbəb olan iltihabi proseslər inkişaf edir".
Onkoloq hisə verilmiş, duzlu, qızardılmış, ədviyyatlı və konservləşdirilmiş qidaların həddindən artıq istehlakı səbəbindən xəstəliyin inkişaf riskinin yüksək olduğunu qeyd edib. Pəhriz rejiminə riayət edilməməsi - tam yemək əvəzinə həddindən artıq yemək və ya tez qəlyanaltılar mədənin düzgün fəaliyyətini pozur, bu da xərçəngə səbəb ola bilər.
Balkarovun sözlərinə görə, tərəvəz, meyvə, hisə verilmiş və qurudulmuş qidalar, pivə və pendirlərdə olan nitrit və nitratlar, azot və azot turşuları sağlamlıq üçün təhlükə yaradır. Xüsusi kimyəvi fəaliyyətlərinə görə, onlar mədə selikli qişasının hüceyrələrinin bütövlüyünü poza bilir, sağlam hüceyrələrin şiş hüceyrələrinə degenerasiyasına səbəb olurlar. Alkoqol və tütün mədə-bağırsaq xərçənginin güclü təhrikçiləridir.
Həmidə İBRAHİMLİ