Orqanizmin ehtiyac duyduğu zülalı bu məhsullardan əldə etmək olar - Həkim AÇIQLADI
Zülal hüceyrə əmələ gəlməsi üçün əsas materialdır. O, təkcə ətdə, yumurtada, kəsmikdə deyil, həm də bitki mənşəli məhsullarda - paxlalılar və dənli bitkilərdə olur.
Redaktor.az "iz.ru"ya istinadla xəbər verir ki, bunu qastroenteroloq Yekaterina Kaşuh deyib.
Həkim qeyd edib ki, orqanizm zülal saxlamır və istehsal etmir, ona görə də insanın onu gündəlik qida ilə qəbul etməsi çox vacibdir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) mütəxəssisləri özünü yaxşı hiss etmək və xəstəliklərdən qaçmaq üçün 1 kq çəkiyə 0,8 q protein qəbul etməyi tövsiyə edir. Zülalın yalnız heyvan mənşəli məhsullarda deyil, həm də bitki mənşəli qidalarda olduğunu xatırlamaq lazımdır.
“Bütün zülallar amin turşularından, orqanizmin öz protein birləşmələrini yaratmaq üçün ehtiyac duyduğu üzvi birləşmələrdən ibarətdir. İnsan qidadan 22 növ amin turşusu almalıdır ki, balansı qorusun. Onların arasında orqanizmin sintez edə bilmədiyi və yalnız qida ilə qəbul etdiyi 8-i xüsusilə vacibdir. Heyvan mənşəli məhsullar - ət, kəsmik, yumurta - insan üçün lazım olan bütün amin turşularını ehtiva edir, bədən tərəfindən asanlıqla sorulur. Bundan əlavə, bu məhsulların tərkibində dəmir və vitamin B12 kimi vacib qida maddələri var ki, onların çatışmazlığı anemiyaya səbəb olur”, - deyə Kaşuh bildirib.
“Ancaq xatırlamaq lazımdır ki, heyvan mənşəli qidalarda çoxlu miqdarda doymuş yağlar var ki, bu da xolesterinin səviyyəsini artırır və ateroskleroz və buna görə də ürək-damar xəstəliklərinin inkişaf riskini artırır. Eyni zamanda, tərkibində bitki mənşəli zülal olan məhsullar həm də bağırsaqların fəaliyyətinə faydalı təsir göstərən və orada normal mikrofloranın saxlanması üçün zəruri olan vitamin, mineral, antioksidant və lif mənbəyidir.
Bitki qidaları daha az kalori ehtiva edir ki, bu da normal çəki saxlamaq və piylənmənin qarşısını almaq üçün vacibdir. Buna görə həm heyvan, həm də bitki mənşəli zülalları yemək çox vacibdir. Balanslaşdırılmış və müxtəlif növ qidalanma orqanizmi bütün lazımi maddələrlə təmin edəcək”, - həkim qeyd edib.
O bildirib ki, paxlalılar (noxud, soya, mərcimək, lobya), taxıl (qarabaşaq, düyü), avokado, qoz-fındıq və toxumlarda ən çox protein var. Soyanın tərkibi ət məhsullarına bənzəyir. O, yaxşı balanslaşdırılmış amin turşularına malikdir, bədən tərəfindən demək olar ki, tamamilə sorulur və "bitki əsaslı ət", miso pastası, tofu pendiri və süd əvəzedicisi hazırlamaq üçün istifadə olunur.
“Tərəvəz zülalları həm böyüklər, həm də uşaqlar üçün faydalıdır. Pəhrizdə onların nisbətinin artırılması normal bədən çəkisini saxlamağa kömək edir və həzmi yaxşılaşdırır. Yüzdən çox elmi məqaləni nəzərdən keçirən meta-analizə görə, bir və ya iki porsiya heyvan zülalının bitki zülalı ilə əvəz edilməsi pis xolesterinin səviyyəsini 4% azaltmağa kömək edir.
Bitki zülalında yüksək olan pəhriz ürək-damar xəstəlikləri və mədə-bağırsaq problemləri riskini azaldır. Bundan əlavə, bitki mənşəli zülal mənbələrinin allergik reaksiyalara səbəb olma ehtimalı azdır, bitki qidaları daha tez həzm olunur və sorulur”, - Kaşuh yekunlaşdırıb.
NƏRGİZ