2050-ci ilə qədər bu amil əhalinin azalmasının əsas səbəbi ola bilər

 23:06 28.01.2025     190

Tulane Universitetinin alimləri bakteriyalarda antibiotik müqavimətinin inkişafını proqnozlaşdıra bilən unikal genetik imza aşkar ediblər.

Redaktor.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Nature Communications" jurnalında dərc olunub.

Antibiotik müqaviməti hər il milyonlarla insanın ölümünə səbəb olan ictimai sağlamlıq problemidir. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının proqnozlarına görə, 2050-ci ilə qədər bu amil əhalinin azalmasının əsas səbəbi ola bilər, çünki daha çox bakteriya ənənəvi dərmanlara davamlı olur.

Tədqiqatda elm adamları bir çox antibiotiklərə davamlı olduğu bilinən "Pseudomonas aeruginosa" bakteriyasına diqqət yetiriblər. "Pseudomonas aeruginosa" xəstəxanalarda ümumi infeksiya mənbəyidir. Bu bakteriyalar müəyyən bir DNT təmiri yolunda çatışmazlığa meyllidir, bu da sürətli mutasiyaya kömək edir və dərmanlara qarşı müqavimətin inkişaf ehtimalını artırır.

Tədqiqatçılar şişlərdəki genetik dəyişiklikləri müəyyən etmək üçün onkologiyada tez-tez istifadə olunan mutasiya imza texnikasından istifadə ediblər və bakteriyalarda potensial antibiotik müqavimətini dəqiq proqnozlaşdıran aydın nümunə tapıblar.

Tulane Universitetinin tədqiqatçısı Zach Purcell qeyd edib ki, bu genetik "barmaq izi" antibiotiklərə davamlı suşların mövcudluğunu proqnozlaşdırmaq üçün açar ola bilər.

Əhəmiyyətli odur ki, bakteriyalar onları öldürə bilməyən antibiotiklərə məruz qaldıqda müqavimət inkişaf edir və bu, müvafiq müalicə seçimlərinin zəruriliyini vurğulayır. Üstəlik, tədqiqat göstərib ki, bakteriyalar təkcə istifadə edilən antibiotiklərə deyil, həm də ilkin olaraq istifadə olunmayanlara qarşı müqavimət göstərə bilir.

Nəticələr həmçinin göstərib ki, DNT ardıcıllığı yalnız bakterial barmaq izlərini müəyyən edə bilməz, həm də terapevtik müdaxilə üçün həssas nöqtələri müəyyən edə bilər. Bu, müqavimət yollarını hədəf almağa və müvafiq antibiotik birləşmələrini təyin etməyə, müqavimətin daha da təkamülünün qarşısını almağa imkan verir.

Turan İSMAYIL