Alzheymer xəstəliyinin simptomlarını 10 il öncə müəyyən edən test hazırlandı
Pittsburq Universitetinin Tibb fakültəsinin alimləri simptomlar görünməzdən 10 il əvvəl qanda və onurğa-beyin mayesində Alzheymer xəstəliyinin markerlərini aşkar edə bilən test hazırlayıblar.
Redaktor.az xəbər verir ki, aaraşdırmanın nəticələri "Nature Medicine" jurnalında dərc olunub.
Alzheymer xəstəliyinin diaqnozu tez-tez beyində protein beta-amiloidinin yığılmasının erkən aşkarlanmasına yönəldilir, çünki bu, tez-tez başqa bir zülalın, Tau-nun qatlanmasında anormalliklərdən əvvəl olur. Lakin beyində tau zülalının toplanması xəstəliyin aşkar əlamətidir.
Xəstəliyin əlçatan erkən biomarkerlərinin axtarışında elm adamları əvvəllər qanda tapılan tau zülalının (BD-tau) xüsusi formasının Alzheymer xəstəliyi ilə əlaqəli neyrodegenerasiyanın göstəricisi kimi xidmət edə biləcəyini aşkar etdilər. Bununla belə, əvvəlki üsullar əsasən amiloid yataqlarını aşkar edərək, tau zülalının erkən aşkarlanması problemini həll edilməmiş qoydu.
Alimlər tərəfindən təklif edilən yeni test neyrofibrilyar dolaşıqların əmələ gəlməsinə meylli olan tau zülalının sahələrini müəyyən edə bilər. Tədqiqatçılar tau zülalında, p-tau-262 və p-tau-356-da aqreqasiyanın başlanğıcını dəqiq göstərə bilən iki yeni fosforlanmış yer aşkar etdilər. Vaxtında müdaxilə ilə bu cür dəyişikliklər geri qaytarıla bilər.
“Beta-amiloidi alışqanla, tau proteinini isə odlu kibritlə müqayisə etmək olar. Beyində beta-amiloid yataqları olan bir çox insan demans inkişaf etdirmir, lakin tau dolaşıqları göründükdən sonra müalicə üçün çox gec ola bilər və koqnitiv sağlamlıq sürətlə pisləşməyə başlayır", - deyə tədqiqatçılar bildirib.
Turan İSMAYIL
Bizi Telegram-da izləyin...
