Alimlər qocalmanı öyrənmək üçün siçanı "insanlaşdırıb"
![](https://img.redaktor.az/news/2025/02/photo_270343.webp)
Vaşinqton Dövlət Universitetində genetik cəhətdən dəyişdirilmiş siçanlar insanlardakı kimi qısa telomerlərlə yetişdirilib. Bu, qocalmanı, xərçəngi və ömrün uzadılması üsullarını öyrənmək üçün yeni imkanlar açır.
Redaktor.az xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri "Nature Communications" (NatCom) jurnalında dərc olunub.
Telomerlər hüceyrə qocalmasında əsas rol oynayan xromosomların uclarında qoruyucu strukturlardır. Elmi ictimaiyyət ümumiyyətlə hesab edir ki, hüceyrələr qısaldıqca sağlam şəkildə bölünmə qabiliyyətini itirir və bu da orqanizmin qocalmasına səbəb olur. İnsanlarda telomerləri hüceyrə səviyyəsində öyrənmək çətindir, lakin yeni bir kəşf bizim prosesə yanaşma tərzimizi dəyişə bilər.
Əczaçılıq və Əczaçılıq Elmləri Kollecinin professoru Jiyue Zhunun rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupu telomerləri 10 dəfə qısalmış "insanlaşmış" siçanlar yetişdirib. HuT adlanan yeni gəmiricilər insanlarda hüceyrə yaşlanmasını öyrənmək üçün unikal model təqdim edir.
Yeni nəsil siçanlar tədqiqatçılara qısa telomerlərin xərçəngin inkişafına, gözlənilən ömür uzunluğuna və “sağlam illərin” - insanın yaşa bağlı xəstəliklərdən əziyyət çəkmədiyi ömür müddətinin uzadılması imkanlarını öyrənməyə imkan verəcək.
Alimlər həmçinin telomerləri qoruyan və qocalma prosesini potensial olaraq yavaşlatan dərmanların hazırlanmasına kömək etmək üçün öz nümunələrini digər tədqiqat qrupları ilə “paylaşmağa” hazır olduqlarını bildiriblər.
Turan İSMAYIL