Qarışqaların və bitkilərin birgə təkamülü ortaya çıxdı

 11:20 03.04.2023     2277

Çikaqodakı Field Muzeyinin alimləri qarışqaların çiçəkli bitkilərlə birgə təkamül yolu ilə Yer kürəsinə yayıldığını aşkar ediblər.

Redaktor.az xəbər verir ki, bu barədə "Evolution Letters" jurnalında dərc olunan məqalədə deyilir.

Məlumdur ki, qarışqalar və angiospermlər təxminən 140 milyon il əvvəl yaranıb, bundan sonra onlar yeni yaşayış yerlərinə yayılıblar.

Alimlər 1400 müasir qarışqa növünün yaşadığı iqlimi, o cümlədən temperatur və yağıntıları müqayisə ediblər.

Bu məlumatlar genetik analiz və kəhrəbadakı fosillərə əsaslanan qarışqa ailəsi ağacının yenidən qurulması ilə birləşdirildi.

Təxminən 60 milyon il əvvəl ilk qarışqa yuvalarının meşələrdə yerin altında qurdulduğu bildirilir.

Təxminən bu dövrdə, qarışqanın mühitini daha çox yağış meşəsinə bənzədən, transpirasiya yolu ilə nəm buraxa bilən bitkilər meydana çıxdı. Böcəklər yuvalarını yerin altından ağaclara köçürməyə başladılar.

Bundan sonra çiçəkli bitkilərin bəziləri daha quru şəraitə uyğunlaşaraq yayılmağa başladı.

Elm adamları, bir çox çiçəkli bitkilərin şirəli toxum quruluşu olan elaiosomes kimi qidalı hissələrdən asılı olduqları üçün bəzi qədim qarışqa növlərinin onları izlədiyinə inanırlar. Beləliklə, elayosomları toplayan qarışqalar toxumların dağılmasına töhfə verdi və bu, hər iki tərəf üçün faydalı oldu.

Tunar Altunbay