Alimlər yerdən kənar həyatın axtarışı üçün perspektivli planet növünün adını AÇIQLADI

 22:39 13.06.2024     709

Madisondakı Viskonsin Universitetinin amerikalı astronomları yerdən kənar həyatın axtarışı üçün ən perspektivli görünən planetlərin növünü müəyyən ediblər. Söhbət ağ cırtdanların - sönmüş ulduzların nüvələrinin orbitində fırlanan okeanla örtülü dünyalardan gedir.

Redaktor.az xəbər verir ki, tədqiqat Amerika Astronomiya Cəmiyyətinin (AASJ) elmi jurnalında dərc olunub.

Mütəxəssislərin fikrincə, ağ cırtdanlar radiasiya ilə sistemlərindəki planetlərin müşahidəsinə mane olmayacaq qədər tutqundurlar.

Eyni zamanda, sönmüş ulduzları olan sistemlərdə həyat axtarışı tələb edəcək ki, ağ cırtdanı əhatə edən planetlər ulduzun həyatının son mərhələlərindən birində, o, 100 dəfə şişib qırmızı nəhəngə çevrilən zaman hansısa şəkildə sağ qalsınlar. Bu mərhələdə ulduzlar yaxınlıqdakı dünyaları əhatə edir. Yer kürəsini də oxşar aqibət gözləyir, lakin bu, yalnız 5 milyard ildən sonra baş verəcək.

Su planeti məhv olmaqdan xilas olsa belə, ulduzun sürətli böyüməsini kütlə itkisi və parlaqlığın böyük artımı izləyəcək. Bu, sistemdəki bütün dünyaları qızdıracaq, bu da okeanlarını buxarlandıra bilər.

Astronomlar hesablayıblar ki, suya qənaət etmək üçün planet Yerlə Günəş arasındakı məsafə ilə müqayisədə öz ulduzundan 5-6 dəfə uzaq olmalıdır.

Ulduz nəhayət soyuduqdan və ağ cırtdana çevrildikdən sonra, uzaq planetlərdə su buza çevriləcək. Onu maye formada saxlamaq üçün dünya sönmüş ulduza demək olar ki, yaxından yaxınlaşmalı olacaq. Gelgit miqrasiyası fenomeninə görə orbitdə dəyişiklik baş verə bilər.

Komanda qeyd edib ki, onların modeli bir çox şərtləri özündə cəmləşdirir, lakin qeyri-mümkün görünmür. Alimlər onları əhatə edən planetləri öyrənmək və onlarda həyat axtarmaq üçün yeni ağ cırtdanların axtarışını gücləndirmək niyyətindədirlər.

Turan İSMAYIL