Arktikada ərimə Şimali Avropanı dondura bilər
Tromso Universitetinin norveçli alimləri belə qənaətə gəliblər ki, Arktika dəniz buzlarının əriməsi Şimali Avropada kəskin soyumağa səbəb ola bilər.
Redaktor.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Communications" (NatComms) elmi jurnalında dərc olunub.
Mütəxəssislərin qənaətləri son buzlaqlararası dövrün tədqiqinə əsaslanır. Başlanğıcda, təxminən 100 min il əvvəl, qlobal temperatur indikindən daha yüksək idi, buzun həcmi daha az idi və dəniz səviyyəsi daha yüksək idi.
Qrenlandiya və Norveç arasındakı Şimal dənizləri okean istilik ötürülməsi üçün əsas sahə rolunu oynayır və coğrafi hüdudlarından çox kənarda hava şəraitinə təsir göstərir.
Modelləşdirmə göstərib ki, Arktikada dəniz buzunun əriməsi suyun duzluluğunu və sıxlığını dəyişmiş, axınların normal axınını pozub, isti kütlələrin sirkulyasiyasına və paylanmasına təsir edib.
Tədqiqatçılar Şimal dənizlərinin dibindən gələn çöküntü nüvələrindən bioloji, qeyri-üzvi və üzvi geokimyəvi izləyicilərin birləşməsindən istifadə ediblər. Bu çöküntülərdən gələn imzaları təhlil edərək, komanda keçmişdəki temperatur və duzluluq səviyyələrini yenidən qura bilib.
Alimlər qeyd ediblər ki, 2050-ci ilə qədər Arktika buzlaqlararası vəziyyətə düşə bilər ki, bu da Avropanın şimalındakı iqlimə təsir edəcək.
Turan İSMAYIL