Alimlər emosiyalarınızı daha yaxşı ayırd etməyi öyrənməyin yollarını AÇIQLADI

 22:53 16.01.2025     86

Alimlər müəyyən ediblər ki, zehinlilik təcrübələri aleksitimiyanın öhdəsindən daha yaxşı gəlməyə kömək edə bilər. Bu, duyğuları tanımaq, fərqləndirmək və ifadə etməkdə çətinliklə xarakterizə olunan bir vəziyyətdir. Bu təcrübə düşündüyünüzdən daha çox yayılıb və əhalinin təxminən 10%-nə təsir edir.

Redaktor.az xəbər verir ki, bu barədə "The Conversation" portalı məlumat yayıb.

Aleksitimiya termini yunan sözlərindəndir: "a" (inkar), "leksis" (sözlər) və "thymia" (ruh, duyğular), "duyğular üçün söz çatışmazlığı" kimi tərcümə edilə bilər. Aleksitimiya aclıq, yorğunluq və ya ağrı kimi daxili vəziyyətlərin hissi ilə əlaqələndirilir və onun olmaması tez-tez "alexisomia" olaraq adlandırılır.

Aleksitimiya autizm (33-66% hallarda), obsesif-kompulsiv pozğunluq, depressiya və travma sonrası stress pozğunluğu kimi müxtəlif pozğunluqları olan insanlarda müşahidə olunur. Bəzi hallarda anadangəlmə, bəzilərində travmatik hadisələr səbəbindən baş verir. Aleksitimiyası olan insanlar öz duyğularına deyil, xarici vəziyyətlərə daha çox diqqət yetirirlər. Bu, emosional vəziyyətinizi tənzimləməyi çətinləşdirir və həddindən artıq yüklənmə hisslərinə səbəb ola bilər. Məsələn, onlar yalnız baş verənlərin kontekstini təhlil etdikdən sonra öz emosiyalarından xəbərdar ola bilərlər.

Aleksitimiya xüsusilə autizmli insanlar üçün sosial qarşılıqlı əlaqəni çətinləşdirir. Onlar üz ifadələrini və ya ünsiyyət incəliklərini şərh etməkdə çətinlik çəkirlər ki, bu da stress və anlaşılmazlıqlara səbəb ola bilər.

Tədqiqatlar göstərir ki, aleksitimiya emosiyaların qavranılmasını çətinləşdirsə də, emosional şüurun inkişafı mümkündür. Fiziki hissləri və emosional vəziyyətləri tanımağa yönəlmiş təcrübələr bu pozğunluğu olan insanlara özlərini daha yaxşı başa düşməyə kömək edə bilər.

Aleksitimiyanın təbiətini başa düşmək onu yaşayan insanlarla dəstəyi və ünsiyyəti yaxşılaşdıra bilər. Alimlər deyirlər ki, bu, emosional fərqlərə hörmət edilən daha inklüziv cəmiyyət yaratmaq yolunda bir addım ola bilər.

Turan İSMAYIL