Alimlər 30 illik meteorit sirrini AÇDI
Kobe Universitetinin tədqiqatçıları karbon tərkibli meteoritlərin niyə karbonsuz həmkarlarından daha yumşaq təsirlərə məruz qaldıqlarını aşkar ediblər. Məlum olub ki, yüksək sürətli toqquşmaların izləri sadəcə olaraq kosmosa aparılıb - zərbə zamanı əmələ gələn isti qazlar sayəsində. Bu, nəinki 30 ildən artıqdır ki, alimləri çaşdıran sirri izah edir, həm də cırtdan Ceres planetini araşdırmaq üçün gələcək missiya üçün perspektivlər açır.
Redaktor.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Communications" (NatCom) jurnalında dərc olunub.
Astrobioloqlar və planetoloqlar çoxdan qeyd ediblər ki, karbon tərkibli meteoritlər daha az təsir metamorfoz əlamətləri göstərir - toqquşmalar zamanı həddindən artıq təzyiqin təsiri altında maddənin dəyişməsi. Bu fərziyyənin elmi əsası olmasa da, sanki bu meteoritlər daha yavaş hərəkət edirdi.
Fizik Kosuke Kurosava bu fenomenlə maraqlanıb. O, meteorit toqquşmalarını simulyasiya etmək və zərbələr nəticəsində yaranan qazları toplamaq üçün iki mərhələli yüngül qaz silahından istifadə edib, avadanlığın özündən müdaxiləni aradan qaldırıb. Təcrübələr göstərib ki, karbonlu meteoritləri simulyasiya edən nümunələr vurulduqda, isti karbonmonoksit və karbon qazı qazlarının əmələ gəlməsi ilə kimyəvi reaksiyalar baş verir.
Qazların yaratdığı partlayış sözün əsl mənasında ağır zədələnmiş meteorit materialını kosmosa ata bilər. Bu, karbonlu meteoritlərin niyə daha az zədələndiyini izah edir: onların çapıqları atılan qaya ilə birlikdə yox olur. Eyni zamanda, karbonsuz meteoritlər belə reaksiyalara məruz qalmır və onların səthində toqquşma izləri qalır.
Bununla belə, Ceres kimi böyük cisimlərdə cazibə qüvvəsi atılan materialı yenidən səthə qaytarmaq üçün kifayət qədər güclü ola bilər.
"Biz düşünürük ki, Ceresin səthi qədim güclü təsirlərin izləri ilə örtülmüş ola bilə. Bu, onu növbəti kosmik missiya üçün əla hədəfə çevirir", - Kurosava əlavə edib.
Turan İSMAYIL
Bizi Telegram-da izləyin...
