Tərəvəzlərin təravətini 10 günə uzatmağın yolu TAPILDI

 00:23 22.05.2025     112

Meyvə və tərəvəzlər yeyə biləcəyimizdən daha tez xarab olanda günahkarlıq hissi hamımıza bəllidir. İndi MIT tədqiqatçıları raf ömrünü uzatmağın bir yolunu tapıblar: bioloji parçalana bilən ipək mikro iynələrdən istifadə edərək bitkilərə melatonin yeridiblər.

Redaktor.az xəbər verir ki, tədqiqat "Nano Letters" jurnalında dərc olunub.

Bu kəşf xüsusilə vacibdir, çünki dünya qidasının 30%-dən çoxu məhsul yığımından sonra itirilir - bir milyarddan çox insanı qidalandırmaq üçün kifayətdir. Soyuducular ənənəvi saxlama vasitəsidir, lakin onlar elektrik enerjisi və bir çox ərazilərdə mövcud olmayan infrastruktur tələb edir.

Yeni üsulun əsas elementi stress yaratmadan bitkinin qalın dərisinə nüfuz edən və bitkinin toxumasına birbaşa melatonin dozasını dəqiqliklə çatdıran miniatür ipək mikro iynələrdir.

Təcrübədə alimlər tez xarab olan Asiya tərəvəzi olan pak choi emal ediblər. Mikro iynələrdən istifadə edərək melatoninlə müalicə olunan bitkilər adi bitkilərlə müqayisədə otaq temperaturunda 4 gün, soyuducuda isə 10 gün daha çox təzə qalır. Bu, məhsulun xarab olmamışdan əvvəl mağazalara çatmasına imkan verə bilər.

Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, melatonin qocalmanı ləngidən bitkilərdə qoruyucu mexanizmləri aktivləşdirir. Müalicə olunan bitkilərdə çəki, rəng və xlorofil miqdarı əhəmiyyətli dərəcədə uzun müddət sabit qalıb.

Mikroiynə yamaqları hazırda əl ilə tətbiq olunsa da, gələcəkdə onların traktordan tutmuş dronlara qədər kənd təsərrüfatı maşınlarında tətbiqi planlaşdırılır. Gələcəkdə komanda müxtəlif hormonların müxtəlif məhsullara təsirini öyrənməyi və layihənin texnologiyasını genişləndirmək yollarını axtarmağı planlaşdırır.

Turan İSMAYIL