"Əllə sıxılan sızanaqlar çapıq riski yaradır" - Kosmetoloqla MÜSAHİBƏ

Sızanaq problemi təkcə yeniyetməlik dövrü ilə məhdudlaşmır. Yetkin yaşda da bir çox insan bu dəri narahatlığından əziyyət çəkir. 

Redaktor.az kosmetoloq Zümrüd Rəhimova ilə bu mövzuda müsahibəni təqdim edir:

- Sızanaqlı dəri üçün düzgün qulluq rutini necə qurulmalıdır?

- Sızanağa meyilli dəriyə düzgün qulluq gündəlik vərdişlərdən başlayır. Belə dəri tipi üçün ən uyğun məhsullar, tərkibində salisilik turşusu, benzoil peroksid və niasinamid olan yumşaq təmizləyicilərdir. Dərinin gündə iki dəfə yuyulması kifayətdir. Çox tez-tez yumaq dərini qurutduğu üçün daha çox yağ ifrazına və sızanaqların artmasına səbəb ola bilər.

Gecə saatlarında istifadə edilən salisilik turşulu və ya AHA/BHA tərkibli toniklər, məsamələrin dərin təmizlənməsinə və ölü dəri hüceyrələrinin aradan qaldırılmasına kömək edir. Müalicəvi mərhələdə niasinamid, retinoidlər (az konsentrasiyalı), azelaik turşusu və çay ağacı yağı tərkibli məhsullar effektiv hesab olunur. Retinoidlər isə yalnız gecə vaxtı və tədricən tətbiq olunmalıdır, çünki dəridə quruluq və qızartı yarada bilər.

Ən çox yayılan yanlış fikirlərdən biri yağlı dərilərin nəmləndiriciyə ehtiyacı olmadığıdır. Halbuki yağsız (oil-free) və yüngül (non-comedogenic) xüsusiyyətli nəmləndiricilər yağlı dəri üçün də vacibdir və balanslı dəri baxım rutininin əsas hissəsidir.

- Təbii vasitələr və ev maskaları yetkin yaşda effektiv olurmu, yoxsa peşəkar müalicə mütləqdir?

- Bir çox insan sızanaqlarla mübarizədə təbii vasitələrə, məsələn, bal, aloye vera, yaşıl çay ekstraktı və ya qara zirə yağına üstünlük verir. Bu məhsullar dəridə sakitləşdirici və antibakterial təsir göstərə bilər. Amma bu təsirlər, əsasən, yüngül və ilkin mərhələlərdə özünü göstərir, üstəlik hər insanda fərqli nəticə verə bilər.

Dərin və uzunmüddətli sızanaqların səbəbi bəzən hormonal pozğunluqlar (məsələn, polikistik yumurtalıq sindromu), stres, genetik faktorlar və ya dərmanların təsiri ola bilər. Bu hallarda təkcə təbii vasitələrlə mübarizə yetərli olmur. Belə vəziyyətlərdə dermatoloqun nəzarəti ilə topikal və ya daxili müalicə, məsələn, retinoidlər, antibiotiklər və ya hormonal terapiya tələb oluna bilər. Sadə dillə desək, təbii məhsullar dəstəkçi rol oynaya bilər, amma sızanaq ciddi hal alıbsa, peşəkar müdaxilə vacibdir.

- Sızanaqların izi qalmaması üçün nə etmək lazımdır?

- Sızanaq izlərinin qarşısını almağın ilk və ən vacib qaydası onları sıxmamaqdır. Əllə sıxılan sızanaqlar dəriyə daha çox ziyan vurur, iltihabı artırır və çapıq riski yaradır. Bundan əlavə, günəşdən qorunmaq da çox önəmlidir. Günəş şüaları sızanaq sonrası izlərin tündləşməsinə və hiperpiqmentasiyaya səbəb ola bilər.

İzlərin azaldılması üçün retinoidlər, AHA/BHA turşuları və C vitamini tərkibli məhsullar geniş istifadə olunur. Daha dərindən müdaxilə üçün isə dermatoloqlar tərəfindən tətbiq edilən "chemical peel" (kimyəvi pilinq), mikroiynələmə və lazer prosedurları tövsiyə olunur.

Nəticə olaraq, sızanaqlı dəri ilə mübarizədə düzgün qulluq rutini, təbii vasitələrin düzgün istifadəsi və vaxtında mütəxəssisə müraciət uğurlu nəticə əldə etməyin əsas şərtləridir. Dəriyə qulluq yalnız gözəllik deyil, eyni zamanda sağlamlıqla bağlı bir məsələdir.

Xədicə BAXIŞLI