Şərqi Aralıq dənizində MÜHARİBƏ TƏHLÜKƏSİ - "Türkiyə geri addım atarsa..."
“Şərqi Aralıq dənizi sahilində bir çox ölkələr dəniz sahələrini böyüdürlər. Nəticədə Türkiyənin sahil boyu ərazilərinin Yunanıstanın əlinə keçməsi təhlükəsi yaranır. Bu, Türkiyənin hüquqlarının pozulması deməkdir”.
Bu sözləri Redaktor.az-a açıqlamasında Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin Mətbuat xidmətinin rəhbəri, beynəlxalq münasibətlər üzrə şərhçi Əziz Əlibəyli Türkiyə və Yunanıstan arasında baş verənləri şərh edərkən deyib:
“Türkiyə və Yunanıstan arasında müharibənin başlayacağına inanmıram. Çünki buna NATO imkan verməz.
İki dövlət arasında danışıqlar Almaniya vasitəsilə aparılır.
Berlindəki növbəti görüşdən sonra Meis adasının bitərəf ərazi kimi qəbul olunması barədə razılıq əldə edilə bilərdi, lakin Misirlə Yunanıstan arasındakı müqavilə buna mane oldu. Misir Türkiyəyə olan nifrətinə görə ərazisinin xeyli hissəsinin itirməyə razılıq verdi.
Hazırda İsrail, Misir və ABŞ kimi ölkələr Yunanıstanı dəstəkləyirlər. Əslində ABŞ münasibətlərin münaqişəyə çevrilməsini istəmir, lakin bəyənatları daha çox Türkiyəyə istiqamətlənir. Avropa Birliyi isə təbii ki, Yunanıstanı dəstəkləyir.
Əslində burada əsas məqsəd Türkiyəni Aralıq dənizi sahillərinə sıxışdırmaq və orada saxlamaqdır. Demək olar ki, bölgədə olan bütün qüvvələr hazırda anti-türk koalisiyası yaradıb, rəsmi Anakaraya qarşı birləşiblər. Təkcə Liviya bu qruplaşmada yoxdur. Çünki indiki Liviya hökuməti Türkiyə ilə müttəfiqdir”.
Ə.Əlibəyli bir neçə maraqlı məqama da diqqət çəkib:
“2010-cu ildən başlayaraq Aralıq dənizində və onun şərqində BP, “Şell” və başqa böyük neft şirkətləri fəaliyyət göstərir. Orada 2 milyard barelə yaxın neft ehtiyatı, 3.45 milyard kub metr qaz var. "Tamar", "Zöhr" kimi yataqlarının kəşfi böyük neft ehtiyatının olması həqiqətini üzə çıxardı.
Türkiyə son hadisələrdən sonra “Oruc Rəis” gəmisini dənizə buraxdı və buna cavab olaraq da Yunanıstan Türkiyənin Meis adasına hərbi gəmiləri göndərdi. Əlbəttə ki, bu addımın əsas səbəbi koalisiya üzvlərinin Türkiyəni güzəştə getməyə məcbur etmək istıyidir. Lakin beynəlxalq və dəniz hüquqları qardaş ölkənin tərəfindədir. Hesab edirəm ki, Türkiyə məsələ ilə bağlı BMT-yə müraciət edəcək.
Düşünürəm ki, Türkiyə var gücü ilə müqavimət göstərməli, güzəştə getməməlidir. Əks halda Türkiyənin dəniz sahilləri ancaq Antalya körfəzindən ibarət olacaq”.
Mahir Xəttab \ Redaktor.az