Elektron dəri hazırlandı

 17:37 23.06.2023     276

NRU "MIET" və Seçenov Universitetinin alimləri "elektron dəri" yaratmaq üçün istifadə edilə bilən biouyğun materialdan hazırlanmış həssas sensorlar hazırlayıblar və gələcəkdə travmatik biopsiya prosedurundan imtina etməyə imkan verəcək.

Redaktor.az xəbər verir ki, tədqiqatın nəticələri "Micromachines" jurnalında dərc olunub.

Dəri insan bədəninin ən böyük orqanıdır və ətraf mühitin mürəkkəb təsirlərini dərk edə və onlara cavab verə bilir.

Mütəxəssislərin fikrincə, insanın duyğu sistemini təqlid etmək üçün bütün dünya alimləri "elektron dəri"nin yaradılması üzərində işləyirlər.

Alimlərin fikrincə, ondan yeni nəsil protezlərin yaradılmasında, fərdiləşdirilmiş tibbdə, yumşaq robot texnikasında, süni intellektdə və insan-maşın interfeyslərində (displeylər, fotovoltaik və tranzistor texnologiyaları) istifadə oluna bilər.

O, həmçinin insan sağlamlığının monitorinqi və qayğısına qalmaq üçün geyilə bilən sistemlərdə, biotibbdə, regenerativ təbabətdə məsələn, bədənin müxtəlif hissələrinin hərəkətinə nəzarət etmək üçün: əzaların, oynaqların, döş qəfəsinin, əməliyyatdan sonrakı terapiya zamanı əzələ toxumasının deformasiyası və s. istifadə edilə bilər.

Mütəxəssislər "elektron dəri" hazırlayaraq, insanın duyğu sisteminin funksiyalarını mümkün qədər dəqiq şəkildə yenidən yaratmağa çalışırlar, ən həssas mexaniki reseptorları insanın dilinin ucunda və barmaqlarında yerləşir - onlara toxunma da deyilir.

Universitetdən bildirilib ki, dünyada robototexnika üçün həssaslığı 10 Pa-a qədər olan çoxsaylı təzyiq sensorları mövcuddur. Lakin onların tibbi tətbiqlərdə istifadəsinə imkan verməyən aşağı biouyğunluq və əməliyyat diapazonu var.

Tunar Altunbay