Şimpanzelər insan sözlərini öyrəndilər

 12:16 30.07.2024     233

İsveç, İngiltərə və İsveçrədən olan nitq alimləri və psixoloqlarından ibarət qrup bəzi şimpanzelərin insan sözlərini tələffüz etməyi öyrənə bildiyini aşkar ediblər.

Redaktor.az xəbər verir ki, bu barədə "Scientific Reports" jurnalında dərc olunan məqalədə deyilir.

Tədqiqat zamanı alimlər köhnə video görüntüləri araşdırıb və ən azı üç şimpanzenin insan sözlərini tələffüz edə bildiyini aşkar ediblər. Bu, yalnız insanların nitq qabiliyyətinə malik olduğuna dair əvvəlki inanclara ziddir. Xüsusilə, bəzi tədqiqatçılar nitq inkişafındakı fərqlərin boğaz fiziologiyası və ya beyin quruluşundan qaynaqlandığını irəli sürüblər.

Elm adamlarının gətirdiyi nümunələrdən biri şimpanze körpəsini böyütmək və ona "ana", "ata" və "fincan" kimi sözləri deməyi öyrətməyə çalışan cütlükləri əhatə edib. Bu cəhdlərə baxmayaraq, sonradan bala təbii anasından götürüldüyü üçün təcrübə qeyri-etik hesab edilib.

Lakin videolardan birində şimpanze üç dəfə “ata” sözünü, bir dəfə isə “fincan” sözünü deyir. Başqa bir videoda Conni adlı şimpanze “ana” sözünü deyir. İtaliyadan başqa bir videoda isə şimpanzenin "ana" sözünü dediyi məlum olur. 

Tədqiqatçılar şimpanze nitqinin insan nitqindən fərqli olduğunu, lakin onların çıxardıqları səslərin sözlərə bənzədiyini bildirirlər. Bu kəşf primatların müəyyən şərtlər altında insan sözləri istehsal etmək potensialına malik olduğunu göstərir.

Sevinc İBRAHİMZADƏ