Biometan istehsalı təbii qazdan daha çox istixana emissiyalarına səbəb olur

 22:34 09.09.2024     213

Biometan xammalının istehsalı təbii qazın yanmasından daha çox istixana emissiyalarına səbəb ola bilər. 

Redaktor.az xəbər verir ki, bunu Böyük Britaniyanın Milli Ekologiya və Hidrologiya Mərkəzinin (UKCEH) alimləri müəyyən ediblər.

Tədqiqat "Nature Climate Change" (NCC) elmi jurnalında dərc olunub.

Biometan, qlobal istiləşməni yavaşlatmağa və iqlim dəyişikliyini dayandırmağa kömək edəcək təbii qaza daha təmiz alternativ olaraq görülür. Enerji mənbəyi qarğıdalı və digər kənd təsərrüfatı bitkilərindən əldə edilir.

Yeni bir araşdırmada komanda, qurudulmuş torfda bioyanacaq qarğıdalı yetişdirilməsinin atmosferə adi metanın yandırılmasından üç dəfə çox karbon qazı (CO2) buraxdığını aşkar edib.

UKCEH ölçmələri göstərib ki, qarğıdalı əkilmiş torf torpaqlarından torpaq karbon emissiyaları istehsal olunan biometanın hər kubmetri üçün altı kiloqrama qədər qaz təşkil edir. Eyni zamanda, adi təbii qazın bir kubmetrini yandırarkən cəmi iki kiloqram CO2 əmələ gəlir.

Bu rəqəmə qarğıdalı sahələrinin gübrələnməsi, məhsulun yığılması və daşınması və biometan istehsalı prosesindən əlavə istixana qazı emissiyaları daxil deyil.

Tədqiqat göstərir ki, Böyük Britaniyada qarğıdalı becərilməsi üçün ayrılmış qurudulmuş torf torpaqlarının sahəsi 2015-ci ildəki 6 min hektardan 2021-ci ildə 11 min hektardan çox artıb və bioenerji üçün yetişdirilən məhsulun payı 20%-dən artaraq 34%-ə çatmışdır ki, bu da altı il ərzində kümülatif olaraq üç dəfə artımla nəticələnir.

Alimlər bildiriblər ki, mineral torpaqda yetişdirilən qarğıdalı torpağın uzunmüddətli karbon balansına daha az təsir edir, ona görə də bu qeyri-torf torpaqlarında ümumi proses emissiyaların azaldılmasında daha effektiv ola bilər.

Turan İSMAYIL